از آنجائیکه در جامعه برخی دچار مشکلات، فقر و … هستند و برخی دیگر هم از نعمت مال و ثروت برخوردار، هر کدام از این دو گروه در معرض امتحان مخصوص به خود قرار دارند. کسانیکه از نعمات خداوند برخوردارند، باید اشخاصی که دارای مشکلات میباشند را تحت پوشش بگیرند تا هم دیگران را بهرهمند نمایند و هم خود از ثواب و کمالات معنوی بهرهمند شوند و لذا نمیتوانند در برابر مشکلات دیگران بیتفاوت باشند.
پیامبر اعظم (ص) فرمود:
مَثَلُ الْمُؤْمِنِ فِی تَوَادِّهِمْ وَتَرَاحُمِهِمْ کَمَثَلِ الْجَسَدِ إِذَا اشْتَکَى بَعْضُهُ تَدَاعَى سَائِرُهُ بِالسَّهَرِ وَالْحُمَّى (بحار الانوار/ج۵۸/ص۱۵۰)
(جامعه با ایمان، در دوستى و مهربانى و ترحم به یکدیگر، بسان بدن واحد است که هرگاه عضوى از آن به درد آید، اعضاى دیگر نیز با بیدارى و تب، ابراز همدردى مىکنند.)
در عوض بخشش آنها، خداوند هم وعده افزایش و برکت مال در دنیا و برخورداری از ثواب در عقبی را به انفاق کنندگان داده است. قرآن کریم میفرماید:
مَثَلُ الَّذِینَ یُنفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ فِی سَبِیلِ اللّهِ کَمَثَلِ حَبَّهٍ أَنبَتَتْ سَبْعَ سَنَابِلَ فِی کُلِّ سُنبُلَهٍ مِّئَهُ حَبَّهٍ وَ اللّهُ یُضَاعِفُ لِمَن یَشَاءُ وَاللّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ (بقره/۲۶۱)
(مَثَل (صدقات) کسانىکه اموال خود را در راه خدا انفاق میکنند همانند دانهاى است که هفت خوشه برویاند که در هر خوشهاى صد دانه باشد؛ و خداوند براى هر کس که بخواهد (آن را) چند برابر میکند، و خداوند گشایشگر داناست.)
همچنین میفرماید:
لَن تَنَالُواْ الْبِرَّ حَتَّى تُنفِقُواْ مِمَّا تُحِبُّونَ وَمَا تُنفِقُواْ مِن شَیْءٍ فَإِنَّ اللّهَ بِهِ عَلِیمٌ (آل عمران/۹۲)
(هرگز به نیکوکارى نخواهید رسید تا از آنچه دوست دارید انفاق کنید و از هر چه انفاق کنید قطعاً خدا بدان داناست.)
لذا بر آن شدیم تا با جمع آوری صدقات، کفارات و … از مؤمنین و تحقیق و برنامهریزی در مورد اشخاص نیازمند در زمینههای گوناگون، صندوقهای متعددی را بر اساس نیازمندیها احداث نموده تا اشخاص مختلف بتوانند از تسهیلات آنها بهرهمند گردند.
الف. وجوهات
- طرح تحسیب
اموالی که مؤمنین در راه خداوند برای حل مشکل نیازمندان یا رفع نیازهای جامعه بذل مینمایند برخی واجب و برخی مستحب میباشند. یکی از اموالی که خداوند پرداخت آن را بر مؤمنین واجب نموده است -که آثار فروان و برکات وافری برای جامعه اسلامی دارد- خمس میباشد. خداوند منّان میفرماید:
وَاعْلَمُواْ أَنَّمَا غَنِمْتُم مِّن شَیْءٍ فَأَنَّ لِلّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِی الْقُرْبَى وَالْیَتَامَى وَالْمَسَاکِینِ وَابْنِ السَّبِیلِ إِن کُنتُمْ آمَنتُمْ بِاللّهِ وَمَا أَنزَلْنَا عَلَى عَبْدِنَا یَوْمَ الْفُرْقَانِ یَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ وَاللّهُ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٍ (انفال/۴۱)
(و بدانید که هر چیزى را به غنیمت گرفتید یک پنجم آن براى خدا و پیامبر و براى خویشاوندان [او] و یتیمان و بینوایان و در راهماندگان است اگر به خدا و آنچه بر بنده خود در روز جدایى [حق از باطل] روزى که آن دو گروه با هم روبرو شدند نازل کردیم ایمان آوردهاید و خدا بر هر چیزى تواناست.)
همچنین؛ محمد بن زید طبری میگوید:
جمعی از مردم خراسان خدمت امام رضا (ع) رسیدند و از آن حضرت خواستند که خمس را برای آنها حلال کند آن حضرت فرمود: حلال نمیکنم شما به زبان، خود را دوست خالص ما معرفی میکنید ولی حقی که خدا برای ما قرار داده و ما را برای آن قرار داده که آن خمس است را از ما باز میدارید. و سه بار فرمود: نه. برای هیچ یک از شما حلال نمیکنم. (وسائل الشیعه/ج ۶/ص ۳۷۶/ح ۳)
برای دریافت خمس برنامه مفصلی در نظر گرفته شده است. برخی برای اولین بار میخواهند خمس مالشان را بپردازند و برخی دیگر برای چندمینبار. با توجه به اینکه مؤمنین بزرگوار مقلد مراجع متعددی میباشند و همچنین به دلیل اینکه محاسبه مقدار خمس از اموال، نیازمند تخصص میباشد، از نمایندگان مراجع معظم تقلید برای محاسبه و دریافت وجوهات شرعیه دعوت بهعمل میآید تا در بازههای مختلف زمانی و با اعلام قبلی به مراجعین و برنامهریزی لازم، این برنامه بهصورت منظم در محل مؤسسه برگزار میگردد.
با توجه به اجازه مؤسسه فرهنگی قرآن و عترت امام رضا (ع) از نمایندگان و وکلای محترم مراجع معظم تقلید، بخشی از وجوهات دریافتی صرف نیازمندان، سادات فقیر و … میشود.
- سایر وجوهات
وجوهات دیگری مانند: زکات، فطریه، فدیه، رد مظالم، و سایر خیرات از جانب مؤمنین پرداخت میشود، جمعآوری شده و با اجازه از وکلای مراجع معظم تقلید در راستای نیات مؤمنین پرداخت کننده و دستور شارع مقدس هزینه میشود.
ب. صندوقها
جهت کمک به سادات نیازمند صندوق کمک به سادات و برای یاری به ایتام و باز شدن گره مشکلات نیازمندان صندوقهای ایتام و گرهگشایی راهاندازی گردید.
برای تهیه جهزیه عروسهای نیازمند و یا تأمین هزینههای ازدواج جوانان نیازمند صندوق پیوند و برای قرآن پژوهان نیازمند و یاری در زمینههای مختلف صندوق قرآن پژوهان در اختیار مردم عزیز قرار گرفته است.
همچنین کسانیکه میخواهند مشرف به زیارت حضرات معصومین (ع) بشوند ولی از نظر مالی در مضیقه میباشند، صندوق زائر توسط مؤسسه احداث گردیده است.
امیدواریم که با مساعدت بیشتر شما مؤمنین بزرگوار، کمکهای بیشتری در راه کمک به نیازمندان و رفع نیازهای مالی و فرهنگی ایشان برداشته و همچنین در جهت تعالی جامعه اسلامی گامهای بلندتری برداریم.